Figurą i fraktem. Kultura muzyczna polskich benedyktynek w XVII i XVIII wieku

39,00 

Prace Komisji Muzykologicznej, t. 33

ISBN 978-83-7654-316-1

Poznań 2014, s. 442, il., tab., oprawa twarda

Opis

Benedyktynki reformy chełmińskiej odbudowujące pod koniec XVI wieku życie monastyczne na ziemiach północnej, centralnej i wschodniej Rzeczypospolitej, znalazły się w awangardzie posoborowej odnowy polskiego Kościoła Katolickiego. Na przestrzeni dwóch kolejnych wieków w życiu klasztorów obserwujemy najpierw czas entuzjazmu, fali powołań i zakładania nowych fundacji, następnie zapaść spowodowaną wojnami i epidemiami 2. połowy XVII wieku, wreszcie rozkwit barokowych form pobożności, a na koniec schyłek epoki rozwoju klasztorów nadchodzący wraz z oświeceniem. Książka wydobywa na pierwszy plan znajdującą się w tle tych przemian kulturę muzyczną zakonnic. Zgodnie z założeniami reguły, centrum codziennego życia mniszki stanowiła wspólna liturgia, której ważnym elementem była muzyka, wykorzystywana także jako ozdoba liturgii świątecznej. Praktyka muzyczna zakonnic przyjmowała różne formy: od chorału i jednogłosowej pieśni w języku polskim, poprzez pieśń wielogłosową, polifonię łacińską, polichóralność, grę solową na instrumentach klawiszowych, po muzykę wokalno-instrumentalną i kameralną. Styl muzyczny utworów zmieniał się podążając za aktualnymi tendencjami. W kultywowaniu muzyki benedyktynki opierały się przede wszystkim na własnych siłach. Nie utrzymywały zespołów składających się ze świeckich muzyków, lecz przyjmowały chętnie kandydatki mające muzyczne wykształcenie lub zapewniały im naukę śpiewu i gry już w klasztorze. Kupowały instrumenty i przepisywały nuty gromadząc potrzebny repertuar. Wśród zakonnic aktywnych muzycznie spotykamy zarówno córki organistów, jak i szlachcianki; dla pierwszych muzyka stanowiła drogę społecznego awansu, dla drugich zapewne element samorealizacji.

Spis treści