Opis
Prezentowana rozprawa została pierwszy raz wydana 25 lat temu. Mimo upływu czasu nic nie straciła ze swej aktualności. Obecna edycja nie narusza kształtu i treści nadanej książce przez Lesława Morawieckiego (1949-2004). Zaopatrzona została we wstęp o dziejach epoki. Zmianie uległ katalog monet załączony na końcu książki. W pierwotnej wersji, ze względu na ówczesny stan techniki edytorskiej, był nieczytelny. Obecny katalog posiada dobrej jakości fotografie. Przewodnim wątkiem książki jest agonia Republiki Rzymskiej w latach po śmierci Juliusza Cezara (15 marca 44 przed Chr.) do ustanowienia nowego porządku polityczno-prawnego –Cesarstwa Rzymskiego (16 stycznia 27 przed Chr.). Rozgrywające się wówczas wydarzenia militarne i polityczne stanowią jednak dla autora zaledwie tło jego rozważań. Uwagę skupił na wykorzystywaniu religii w toczących się sporach, stawiając oryginalną tezę, że główni protagoniści tych czasów, Sekstus Pompejusz, Marek Antoniusz i Oktawian („młody Cezar”), ugruntowania swej pozycji szukali w obszarze kultu religijnego. W ostatecznym starciu o władzę liczyli się bowiem tylko ci wodzowie, stwierdza autor, którzy potrafili wykazać, wzorem Juliusza Cezara, że drzemie w nich boska charyzma, uzasadniająca ich prawo do władztwa nad światem. ‘Władza charyzmatyczna’ oznaczała zespolenie w jednej osobie cech ludzkich i boskich, co znajdowało wyraz w nadzwyczajnej opiece bogów, a zwłaszcza tego jednego, którego wybrali za swego patrona i który wyposażył ich w nadzwyczajne cnoty. Wygrał ten z pretendentów, którego boski opiekun zawierał w sobie pierwiastek uniwersalny. Autor dokonuje wnikliwej analizy wszystkich możliwych źródeł, w tym zwłaszcza numizmatycznych, zespalając ze sobą płynące z nich konkluzje. Pokazuje, że społeczeństwo schyłku Republiki Rzymskiej dalekie był od odrzucenia religijności, a wręcz przeciwnie, przybrała ona tylko odmienny wyraz. Przedstawiona w książce wizja upadku Republiki Rzymskiej to obraz niezwykły, odmienny od dotychczasowych ustaleń.
